Mak polny to roślina, która często gości na polskich łąkach i polach. Jego charakterystyczne czerwone kwiaty przyciągają wzrok i zachwycają swoją urodą. Jednak mak polny to nie tylko ozdoba krajobrazu, ale także roślina o bogatej historii i wielu zastosowaniach. W tym artykule przybliżymy Ci niektóre z nich i podpowiemy, jak wykorzystać mak polny w domowej apteczce i kuchni.
Występowanie maku polnego
Mak polny to roślina jednoroczna z rodziny makowatych. W Polsce jest pospolity na terenie całego kraju i rośnie na łąkach, polach i terenach ruderalnych. Ma kanciastą łodygę, która osiąga do 90 cm wysokości. Liście są szarozielone, pierzastodzielne i o odcinkach ostro ząbkowanych. Kwiaty mają osadzone pojedynczo na długich szypułkach i mają cztery płatki o średnicy do 10 cm. Płatki są czerwone do purpurowych z czarną plamą u nasady. Owoc to wielonasienna jajowata torebka (zwana popularnie makówką), długości 1-2 cm.
Wymagania maku polnego
Mak polny nie ma dużych wymagań i dobrze znosi niskie temperatury. Może się rozwijać na różnych rodzajach gleby, ale preferuje podłoże przepuszczalne, niezbyt wilgotne i średnio żyzne. Mak polny rozmnożyć można z nasion. Najlepiej zasiać je do gruntu lub pod szkło w skrzynkach na przełomie jesieni i wiosny. Nasiona można zebrać z dojrzałych torebek lub kupić w sklepie ogrodniczym.
Mak polny uprawia się w ogrodach wiejskich i naturalistycznych, gdzie jest wysiewany wraz z innymi kwiatami polnymi. Jest rośliną odporną na zanieczyszczenia przemysłowe, więc z powodzeniem można go wysiewać w ogrodach miejskich. Jest efektownym elementem kwiatowych rabat letnich i przyciąga pszczoły i inne pożyteczne owady. Najefektowniej wygląda w większych grupkach rozsianych w kilku miejscach w ogrodzie.
Właściwości lecznicze maku polnego
Roślina ma zastosowanie w leczeniu ludowym i ziołowym dzięki swoim właściwościom leczniczym. Mak polny działa na organizm uspokajająco, nasennie, przeciwzapalnie, wykrztuśnie i ochronnie. Leczy infekcje, grypę, anginę, zapalenie gardła, katar, biegunkę i bezsenność. Jest też używany w kosmetyce do dbania o skórę i włosy. Surowcem zielarskim maku polnego są wysuszone i zmielone płatki kwiatów, które mają w składzie olej z witaminami i kwasami tłuszczowymi, alkaloidy izochinolinowe, antocyjany i fitosterole. Z płatków maku polnego można zrobić napoje, nalewki, syropy lub maści.
Ciekawostki o maku polnym
W 1753 roku Karol Linneusz opisał mak polny w swojej publikacji Species Plantarum. Mak polny pochodzi z okolic Morza Śródziemnego, ale rozprzestrzenił się na wiele terenów Europy, Azji i Afryki. W starożytności mak polny był używany przez lekarzy chińskich i greckich jako lek i środek uspokajający.
Według niektórych znawców roślin biblijnych „kwiat polny” wymieniony w dwóch miejscach Biblii: w Księdze Izajasza (40,6-8) i Pierwszym Liście św. Piotra (1,24) to inna nazwa maku polnego. W tych fragmentach mak polny służy jako obraz życia ludzkiego na ziemi, które jest krótkie i przemijające, tak jak jego kwiaty, które szybko opadają po przekwitnięciu. Mak polny ma też znaczenie symboliczne w niektórych kulturach jako znak pokoju i upamiętnienia poległych żołnierzy.
Mak polny w kuchni
W kuchni częściej używa się nasion maku lekarskiego lub niebieskiego do wypieków i kutii niż maku polnego, który ma nasiona skromniejsze i ciemniejsze. Mak polny jednak też ma zastosowanie kulinarne. Z jego czerwonych płatków kwiatowych robi się syropy, nalewki, herbaty czy dżemy, które mają smak i właściwości zdrowotne. Płatki maku polnego barwią potrawy na czerwono i dodają im lekkiego aromatu.