Zamiokulkas – pochodzenie i występowanie
Zamiokulkas zamiolistny to wieloletnia, wiecznie zielona roślina z rodziny obrazkowatych – Araceae, która może dorastać do 2 metrów wysokości. W naturze można ją spotkać we wschodniej i południowo-wschodniej Afryce (w Republice Południowej Afryki, Tanzanii, Kenii, Malawi, Mozambiku i Zimbabwe) Wykorzystywana jest często jako roślina lecznicza. Roślina została wprowadzona do uprawy przez holenderskie firmy w 1996 roku. Roślina znana jest także pod nazwą Klejnot Zanzibaru.
Roślina w domowych warunkach kwitnie rzadko. Jeśli już zakwitnie, wytwarza biało zielone kwiatostany w kształcie kolby. Powstają one na krótkich pędach kwiatostanowych, osiągających długość od 3 do 20 cm
Zamiokulkas – uprawa i pielęgnacja w domu
Zamiokulkasy najlepiej rosną w próchniczym, przepuszczalnym podłożu o lekko kwaśnym odczynie (pH 5,5-6,5). Roślinę najlepiej nawozić co dwa tygodnie nawozem do roślin zielonych, zawierającym wszystkie mikro i makroelementy wspierające wzrost i rozwój rośliny. W okresie jesienno-zimowym rośliny nie nawozimy. Wskazane temperatury otoczenia to – latem do około 25ºC, zimą 18 – 20ºC. Roślina powinna stać w stanowisku półcienistym, ale poradzi sobie również w zacienionym. Przy zbyt dużym nasłonecznieniu na jej liściach mogą pojawić się brązowe plamy. Zamiokulkas źle znosi niskie temperatury (poniżej 5 stopni Celsjusza) oraz przeciągi. Czynniki te mogą doprowadzić nawet do zamierania rośliny.
Zamiokulkas – podlewanie
Roślina potrzebuje umiarkowanego podlewania. Zamiokulkas może przetrwać bez wody nawet dwa tygodnie. Nadmierne podlewanie może doprowadzić do obumarcia rośliny. Najlepiej podlewać go, gdy ziemia jest już przesuszona.
Zamiokulkas – rozmnażanie
Zamiokulkasa rozmnażamy przez podział kłączy lub sadzonki liściowe. Podział kłączy przeprowadzamy wczesną wiosną (marzec-kwiecień), natomiast sadzonki liściowe pobiera się od kwietnia do czerwca. Listki ukorzeniają się po około 3-4 tygodniach w temperaturze 21-23ºC
Zamiokulkas – choroby infekcyjne
Mokra zgnilizna bakteryjna zamiokulkasa
Objawy: u nasady ogonków liściowych tworzą się ciemnozielone plamy, które następnie szybko się powiększają, przechodząc na blaszki liściowe. Porażone liście żółkną, przewracają się, a ich tkanki ciemnieją i stają się miękkie i rozpadające. Zaatakowane części rośliny wydzielają nieprzyjemny rybi zapach. Niekorzystny wpływ na chorobę ma temperatura powyżej 20°C oraz częste zwilżanie roślin.
Zapobieganie i zwalczanie: chorą rośliny należy odizolować po zauważeniu pierwszych objawów choroby. Należy unikać podlewania roślin po liściach, szczególnie w okresie jesienno-zimowym. Rośliny należy opryskiwać 3-krotnie co 10 dni, stosując przemiennie preparaty: Biochikol 020, Biopsept 33, Pokon Biochitan 020 lub Miedzian 50
Fytoftoroza zamiokulkasa
Objawem choroby są jaśniejące liście rośliny. Najpierw jednak u nasady liści pojawiają się niewielkie, brązowe plamy, które następnie się rozszerzają. Plamy mogą również pojawić się na bulwach, gdzie patogen wrasta w głąb tkanek. Porażone tkanki rośliny są twarde i nie rozpadają się tak, jak ma to miejsce w przypadku mokrej zgnilizny. Konsekwencją są żółknące liście, mogące ulec wyłamaniu. Objawy mogą wystąpić także na blaszkach liściowych. Porażone rośliny pomału zamierają.
Zapobieganie i zwalczanie: Rośliny należy opryskać kilkukrotnie w zależności od natężenia choroby. Do tego celu używamy przemiennie co 10-14 dni preparatów Biosept 33 i Proplant 722
Antraknoza zamiokulkasa
Objawem choroby są pojawiające się na liściach okrągłe, brązowe, a potem szarzejące plamy. Zainfekowany liść żółknie, a następnie obumiera.
Zapobieganie i zwalczanie: porażone liści usuwamy i niszczymy. Następnie roślinę pryskamy środkiem Biosept 33
Zamiokulkas – szkodniki
Mszyca ziemniaczana
Zamiokulkas nie jest zbyt często atakowany przez szkodniki, może jednak zostać zaatakowany przez mszyce. Mszyca tworzy liczne kolonie na rozwijających się najmłodszych liściach, powodując ich silną deformację i odbarwienie.
Po wykryciu szkodnika rośliny należy opryskać preparatem mszycobójczym np. Provado Plus.
Zamiokulkas – właściwości lecznicze
Zamiokulkas oczyszcza powietrze, ze szkodliwych chemicznych substancji takich jak benzen, etylobenzen, ksylen i toluen.
W Afryce (w Malawi i Tanzanii) roślina wykorzystywana jest lokalnie jako lecznicza przy leczeniu bólów ucha i w chorobach skóry.
Według artykułu – „First identification of natural products from the African medicinal plant Zamioculcas zamiifolia — A drought resistant survivor through millions of years„ – dostępnego na stronie (sciencedirect.com), zamiokulkas ma potencjalne zastosowanie w medycynie i kosmetyce ze względu na swoje właściwości chemiczne i biologiczne. Roślina ta zawiera sterydy, triterpenoidy, flawonoidy i polifenole, które mają działanie przeciwzapalne, przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze. Ekstrakt z zamiokulkasa ma także działanie antyoksydacyjne i cytotoksyczne.
