Czarnuszka, zwana także czarnym kminkiem, to roślina pochodząca z południowo-wschodniej Europy i zachodniej Azji. Roślina posiada jasne, białe lub błękitne kwiaty. Owoce czarnuszki zawierają czarne jak węgiel, trójgraniaste nasiona. Od wieków są cenione za swoje właściwości lecznicze, kosmetyczne i kulinarne. Czarnuszka była znana już w starożytności – uważano, że potrafi wyleczyć wszystko prócz śmierci. W sarkofagu faraona Tutanchamona znaleziono naczynie z olejem z czarnuszki, który miał mu służyć w zaświatach. Czarnuszka była też stosowana przez Chińczyków przy leczeniu chorób serca i chorób psychicznych, a także przez Greków i Rzymian jako przyprawa. W Polsce czarnuszka jest rośliną uprawną, ale można ją też spotkać na polanach i w lasach. Czarne nasiona rośliny mają gorzkawy smak i muszkatołowy zapach. Z nasion tłoczy się olej, który ma wiele zastosowań w medycynie i kosmetyce.
Właściwości czarnuszki
Czarnuszka zawiera wiele składników aktywnych, takich jak: kwasy tłuszczowe, fosfolipidy, fitosterole, flawonoidy, saponiny, białka, węglowodany, alkaloidy, witaminy (A, E, F, B1, B3, B6), biotyna i związki mineralne (cynk, selen, magnez, wapń, żelazo, sód i potas). Dzięki temu ma szerokie spektrum działania na organizm ludzki.
Czarnuszka wspomaga pracę układu odpornościowego i ma właściwości przeciwzapalne i przeciwgrzybiczne. Może być pomocna w leczeniu chorób alergicznych, takich jak astma, egzema czy atopowe zapalenie skóry. Ponadto chroni błonę śluzową żołądka i zapobiega wrzodom. Czarnuszka ma też działanie ochronne na wątrobę i nerki przed szkodliwym wpływem toksyn i leków
Jedną z najbardziej obiecujących właściwości czarnuszki jest jej potencjalne działanie antynowotworowe. Badania wykazały, że substancje zawarte w nasionach czarnuszki mogą indukować śmierć komórek nowotworowych lub hamować ich wzrost. Dotyczy to między innymi białaczki, raka piersi, szyjki macicy, krtani, kostniakomięsaka czy raka okrężnicy. Czarnuszka może też łagodzić skutki uboczne radioterapii.
Czarnuszka ma również korzystny wpływ na układ krążenia i obniża ciśnienie krwi. Może być stosowana jako profilaktyka miażdżycy i chorób serca. Ponadto reguluje poziom cukru we krwi i poprawia funkcjonowanie trzustki. Czarnuszka może też wspomagać odchudzanie poprzez przyspieszenie metabolizmu i hamowanie apetytu.
Zastosowanie czarnuszki w kosmetyce
W kosmetyce czarnuszka jest wykorzystywana do pielęgnacji skóry i włosów. Olej z czarnuszki nawilża i odżywia skórę oraz łagodzi podrażnienia i stany zapalne. Może być stosowany jako środek przeciwtrądzikowy i przeciwstarzeniowy. Czarnuszka poprawia też kondycję włosów – zapobiega ich wypadaniu i łamliwości oraz nadaje im blasku i objętości.
Olej z czarnuszki ma wiele korzyści dla skóry, takich jak:
- nawilża i odżywia skórę suchą i dojrzałą
- łagodzi podrażnienia i stany zapalne skóry
- wspomaga leczenie trądziku, liszaja i AZS
- zapobiega błyszczeniu się skóry tłustej
- opóźnia starzenie się skóry dzięki antyoksydantom
- chroni skórę przed poparzeniem słonecznym
- przyśpiesza gojenie się ran
Olej z czarnuszki można stosować na twarz bezpośrednio lub jako dodatek do kremów, masek czy toników. Zaleca się stosować go wieczorem, po oczyszczeniu skóry. Olej z czarnuszki można też łączyć z innymi olejami roślinnymi, np. z olejem z pestek winogron, olejem jojoba czy olejem arganowym.
Czarnuszka w kuchni
W kuchni czarnuszka jest używana jako przyprawa lub dodatek do różnych potraw. Nasiona czarnuszki mają intensywny aromat i lekko gorzkawy smak. Można je dodawać do chleba, sałatek, zup, sosów, serów czy mięs. Czarnuszka pasuje szczególnie do dań orientalnych i śródziemnomorskich. Nasiona czarnuszki można też zaparzać jako herbatkę lub dodawać do miodu.
Olej z czarnuszki dla psa
Olej z czarnuszki dla psa to naturalny środek, który może mieć wiele korzyści dla zdrowia i urody czworonoga. Może on:
wzmacniać układ odpornościowy psa
odstraszać pasożyty, takie jak kleszcze
łagodzić alergie, grzybice i stany zapalne skóry
wspomagać trawienie i regulować poziom cukru we krwi
poprawiać kondycję sierści i skóry psa
Olej z czarnuszki można podawać psu wraz z karmą, wodą lub smakołykiem. Zaleca się stosować go w małych ilościach i okresowo. Ważne jest, aby olej był tłoczony na zimno i pochodził z ekologicznych upraw. Olej z czarnuszki może być szkodliwy dla psów w ciąży lub z chorobą wątroby, dlatego przed podaniem należy skonsultować się z weterynarzem.
Nalewka z czarnuszki
Nalewka na czarnuszce to domowy sposób na poprawę odporności i zdrowia. Nalewka z czarnuszki ma wiele właściwości leczniczych, takich jak:
- przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe i przeciwgrzybicze
- przeciwzapalne i przeciwbólowe,
- ochronne dla wątroby, nerek i żołądka,
- regulujące poziom cukru i cholesterolu we krwi
- lecznicze dla skóry, włosów i paznokci
Nalewka na czarnuszce jest łatwa do przygotowania. Potrzebujesz tylko nasion czarnuszki i alkoholu 40%. Można ją przyrządzić w następujący sposób:
Zmiel pół szklanki nasion czarnuszki i wsyp do szklanego słoika.
Zalej nasiona alkoholem i dokładnie zamknij słoik.
Odstaw słoik w ciemne miejsce na co najmniej tydzień. Co jakiś czas wstrząśnij słoikiem.
Po tygodniu przefiltruj nalewkę i rozlej ją do butelek.
Nalewka na czarnuszce jest gotowa do spożycia. Możesz pić ją 2-3 razy dziennie po łyżce stołowej. Możesz też dodawać ją do mleka lub herbaty. Nalewka na czarnuszce może być też stosowana zewnętrznie na skórę. Wtedy należy ją rozcieńczyć wodą w proporcji 1:150
