Opis botaniczny szczypiorku

Czosnek szczypiorek (Allium schoenoprasum) to wieloletnia roślina z rodziny cebulowatych, spokrewniona jest więc z czosnkiem, cebulą oraz z porem. Podziemną część rośliny tworzą niewielkie cebulki, z których wyrastają cienkie, rurkowate liście oraz pędy kwiatowe. Kwiaty rośliny zebrane są w fioletowe baldachy. Zaczynają pojawiać się w maju, kwitnienie trwa aż do sierpnia. Kępy szczypiorku sięgają do 25 cm. W Polsce roślina jest popularna i występuje w stanie dzikim. Za charakterystyczny, ostry zapach szczypiorku odpowiadają związki siarkowe. Jest to roślina miododajna, w czasie kwitnienia obsiadają ją motyle oraz pszczoły.

Szczypiorek w kuchni i w ziołolecznictwie

Cała roślina jest jadalna, w celach kulinarnych wykorzystuje się zielone liście, które zawierają znaczne ilości witaminy C (50-100 mg w 100 g liści). Witamina B2 zawarta w roślinie wpływa na przyspieszenie przemiany materii, dodatkowo roślina jest bogata w witaminę K oraz w kwas foliowy. W kuchni szczypiorek używany jest do przyprawiania potraw, nadaje im aromat oraz urozmaica smak. Regularne spożywanie szczypiorku wzmacnia odporność organizmu, przyspiesza przemianę materii oraz reguluje działanie układu trawiennego. Uważa się, że spożycie szczypiorku przez kobiety karmiące wzmaga laktację. Najcenniejszy jest surowy szczypiorek, jego obróbka termiczna powoduje utratę aromatu oraz wartości odżywczych.

Uprawa ekologiczna w przydomowym ogródku

Najlepszy szczypiorek to ten z własnego ogródka, jest wtedy zawsze świeży oraz całkowicie wolny od nawozów i środków ochrony roślin. Uprawa szczypiorku jest niezwykle prosta i udaje się każdemu. Szczypiorek może być z powodzeniem sadzony w obecności innych roślin, bowiem jego specyficzny zapach odstrasza część ze szkodników. Jego sąsiedztwa nie lubią mszyce oraz śmietki. Pomoże marchewce i kapuście obronić się przed tymi szkodnikami. Szczypiorek bardzo łatwo się rozmnaża za pomocą nasion oraz poprzez dzielenie cebulek.

Zimowanie

Szczypiorek to roślina, która doskonale zimuje w naszym klimacie. Cebulki są niereaktywne w czasie zimy i bardzo szybko wydają liście wczesną wiosną. To jedna z pierwszych roślin, którymi możemy się cieszyć po ustaniu wiosennych przymrozków.

Wysiew nasion

Szczypiorek siejemy do pojemników już końcem zimy. Jest to gatunek, który z łatwością rośnie w kępach, więc nie ma konieczności go przerzedzać. Na miejsce stałe wysadzamy go całymi kępkami, może rosnąć w pojemniku lub w gruncie. Czas kiełkowania nasion to około 10 do 20 dni.

Miejsce pod uprawę

Szczypiorek poradzi sobie w pełnym słońcu lub w delikatnym półcieniu. Toleruje różne gleby, najlepiej czuje się na glebie bogatej w materię organiczną, która jest dobrze przepuszczalna. Przed wysadzeniem rośliny ziemię można wzbogacić kompostem.

Wysadzanie rozsadek

Kępki wysadzamy w dni pochmurne, kopiemy na tyle duże dołki, aby pomieścić cały system korzeniowy rośliny. Przed wsadzeniem rośliny do dołka – podlewamy go. Kiedy woda przesączy się przez ziemię – sadzimy roślinę i dokładnie obsypujemy ją ziemią. Koniecznie znowu podlewamy. Przez pierwsze dni po posadzeniu do gruntu lub do pojemnika musimy utrzymywać właściwą wilgotność podłoża.

Zbiór liści

W pierwszym roku po posadzeniu zbiór liści powinien być bardzo oszczędny, nie ma sensu osłabiać rośliny. Liście wycinamy parę centymetrów nad powierzchnią ziemi. Kwiaty też są jadalne, mogą być dekoracją do sałatek lub do jajecznicy.

Bonus – przepis na pesto szczypiorkowe

Takie aromatyczne, zielone pesto idealnie nadaje się do grzanek, sałatek, sosów i zup, to ciekawy dodatek do jajek oraz do nachosów.

– pęczek szczypiorku

– sok z połówki cytryny

– garść orzechów włoskich lub nerkowca

– ząbek czosnku

– szczypta soli

– szczypta pieprzu

– pół ostrej papryczki

– jogurt (opcjonalnie)

Wszystkie składniki blendujemy ze sobą, można dodać jogurtu, jeśli konsystencja nas nie zadowala.